Ons standpunt over de RES

Naar aanleiding van de vaststelling van de RES in de gemeenteraad van Rhenen leek het ons als SGP-fractie een goed idee om hier een artikel over te schrijven. In dit artikel leest u meer over hoe wij als fractie over de RES denken en waarom.

Achtergrond
Ongetwijfeld heeft u de term RES al eens horen vallen of erover gelezen. Wat is de RES? Om dit te begrijpen moeten we een paar stappen terug. In 2015 werden er in Parijs afspraken over de vermindering van de CO2-uitstoot gemaakt. Ook Nederland heeft deze afspraken ondertekend. In 2019 kwam daarom het nationale Klimaatakkoord tot stand. Het belangrijkste doel van dit akkoord: in 2030 moet onze CO2-uitstoot de helft lager zijn dan in 1990. Om dit doel te halen wordt het Klimaatakkoord uitgewerkt op regio-niveau. Nederland is verdeeld in 30 energieregio’s en elke regio moet een strategie opstellen waarin is vastgelegd hoe de regio gaat voldoen aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord. De gemeente Rhenen is onderdeel van de energieregio FoodValley. En daar komt de afkorting RES vandaan: Regionale Energie Strategie. Onlangs is de RES voor onze eigen regio door de Rhenense gemeenteraad vastgesteld. Hierin is opgenomen welke stappen de gemeente Rhenen gaat nemen om bij te dragen aan de regionale doelstellingen.

Onze mening over de RES
De SGP-fractie heeft ingestemd met RES. Waarom? Niet omdat wij een voorstander van horizonvervuilende windturbines zijn of onze agrarische grond willen opofferen aan zonnevelden. Wel omdat we denken dat we als mens een te grote aanslag plegen op onze schepping en uit oogpunt van rentmeesterschap maatregelen willen nemen. Wij vinden echter ook dat de opgelegde opdracht niet goed voelt en dat de impact van de RES maar ten dele is te overzien. Niet voor niks staat er in het raadsvoorstel: ‘De RES bevat voorlopig  de best mogelijke oplossingen..’. Tegelijkertijd moeten we nuchter zijn: Rhenen heeft niet het laatste woord, het Rijk en de Provincie beschikken over wettelijke mogelijkheden om onze gemeente te dwingen als we zelf niet willen meewerken. Met andere woorden: een stem tegen de RES wil helemaal niet zeggen dat er geen windturbines of zonnevelden in onze gemeente komen.

Een amendement van de VVD-fractie om windturbines bij Remmerden niet toe te staan hebben wij daarom niet gesteund. Feitelijk wordt het probleem daarmee gewoon verplaatst naar een andere locatie in onze gemeente waar ook inwoners wonen die ongetwijfeld geen voorstander van windturbines zijn. Het is onjuist om de belangen van inwoners op de ene locatie in onze gemeente op voorhand zwaarder te laten wegen dan de belangen van inwoners op een andere locatie.

Samenvattend: de SGP is kritisch én realistisch en we proberen waar mogelijk bij te sturen. Dit hebben we bijvoorbeeld gedaan door in een vroeg stadium een motie in te dienen die regelde dat er eerst beleid kwam ten aanzien van zonnevelden. Ook waren we als fractie steeds aanwezig bij alle RES-bijeenkomsten.

Kanttekeningen
Naast bovenstaande meer algemene opmerkingen hebben we als fractie een aantal belangrijke kanttekeningen bij de RES geplaatst. Allereerst dat de huidige techniek waarmee we het probleem aan moeten pakken, in onze ogen niet voldoet om daar nu heel enthousiast en te ambitieus de toekomst tot 2030, 2040 of 2050 mee in te kleuren. Met alleen zon en wind doen we opnieuw een grote aanslag op de natuur en onze omgeving, maar dan op een andere manier. Daarom pleiten we voor een aanpak van kleine, goed doordachte stappen en intussen inzetten op innovatie: de techniek van morgen helpt ons beter dan de techniek van gisteren of zelfs van 10 jaar terug. Ook geloven wij niet in een lineaire lijn naar de oplossing maar in een progressieve. De ambitie om in 2040 energieneutraal te zijn is daarom wat ons betreft richtinggevend maar niet af te meten op basis van de huidige stand van de techniek; liever in 2041 energieneutraal op een goede manier dan in 2039 op een manier waarvan we in 2045 al spijt hebben.

De tweede kanttekening is dat de RES zwaar leunt op de toepassing van biomassa en elektriciteit als energiebronnen. Wetenschappelijk onderzoek heeft inmiddels uitgewezen dat biomassa juist niet bijdraagt aan de CO2-reductie en dus feitelijk helemaal geen duurzame energiebron is. Daarnaast vinden wij dat er veel meer moet worden ingezet op waterstof en kernenergie.

De laatste kanttekening betreft de verdere uitwerking. De SGP-fractie is vanaf het begin een groot voorstander geweest van het plaatsen van zonnepanelen op de daken. Dit vinden wij nog steeds de beste oplossing. Daarom moet de gemeente hier eerst mee aan de slag en proberen om een oplossing te vinden voor belemmeringen zoals de beperkte netcapaciteit, zwakke dakconstructies en het vinden van verzekeringen. Goedkope en snelle oplossingen waar geen draagvlak voor is, die een onnodige aanslag op onze natuur en onze schaarse grond doen zijn wat ons betreft daarom niet gewenst.

Aandachtspunten SGP bij de RES
Naast deze opmerkingen en kanttekeningen hebben ook wij aandacht gevraagd voor lokaal eigenaarschap. Het is positief dat wethouder De Heer heeft toegezegd om dit op te pakken. Naar aanleiding van deze toezegging was het niet meer nodig om de motie van de ChristenUnie die daar om vroeg te steunen. Een tweede speerpunt voor ons is de voortdurende aanslag op agrarische grond. We hebben de agrarische grond hard nodig voor de uitdaging van meer natuur-inclusieve landbouw. We komen dan zelfs grond tekort. Daarom hebben we bij de Kadernota Visie op Rhenen de motie Dubbel ruimtegebruik ingediend. Deze motie geeft aan dat landbouw grond alleen in het uiterste geval ingezet wordt en onder de voorwaarde dat er sprake is van dubbel ruimtegebruik.

Wij hopen dat dit artikel duidelijk maakt waarom we als fractie voor de RES hebben gestemd, waarom een tegenstem (hoe begrijpelijk soms ook) niet tot het gewenste resultaat zal leiden en welke bezwaren we als SGP tegen de RES hebben.